Tapuda BAĞIŞ İşlemi Nedir ve Nasıl Yapılır?

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

İSMAİL ŞİMŞEK / TAPU MÜDÜRÜ / TAPU UZMANI  / GAYRİMENKUL DEĞERLENDİRME VE FİNANS UZMANI

Tapuda Bağış Sözleşmesi; en az iki kişi arasında bir bedel olmaksızın bir gayrimenkulün devir ve temlikine dayalı karşılıklı irade açıklaması bunun sözleşmeye   yansıtılmasıdır.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 234 ve devamı maddelerde düzenlenmiş olup medeni haklarını kullanmaya elverişli reşit ve mümeyyiz (doğruyu yanlışı ayırt edebilecek, akli melekeleri yerinde) olan her gerçek kişi devir ve temliki mümkün mal ve haklarını bağışlayabilir.

Bağışlamanın da kendi içinde birçok şartlı unsuru vardır ki bunlar içinde tapuda işlem olarak öne çıkanı ‘’ Rücu Şartlı Bağış’’ tır.

Rücu Şartlı Bağış; Yapılan bağışın, bağış yapana geri dönmesidir. Peki bu dönüş nasıl olabilir?

Bunun için ‘’ Tapuda taşınmaz mal bağışı yapılan kimsenin bağış yapandan önce ölmesi halinde ve bu şartın bağış resmi senedine yazılması durumunda bağış yapılan taşınmaz  bağışı yapan kimseye geri döner.’’ Bağış yapan kişinin eşine veya çocuklarına dönecek şekilde şartlı bağış geçerli olmaz.

Bağış işleminin rücu şartıyla yapılması durumunda tapuya şerh verilir. Bu şerhle de birlikte taşınmaz satışı yapılabilir. Yani satışa engel değildir. Ancak rücu şartlı  bağışla devredilen  taşınmaz, bağış yapılan kimse tarafından  bu şerhle birlikte satılması ve yeni alıcının taşınmazı üzerindeki şerhle birlikte kabul etmesi halinde ve bağışı rücu şartlı olarak devralan  kişinin bağışı yapan kimseden önce ölmesi halinde bağışı yapan kişi gerekli ölüm evraklarını tapuya ibraz ederek devrettiği taşınmazını geri alabilir.

Ayrıca taşınmaz bağış olarak devredilirken dışarıdan bir kişiye devredilemeyeceği yönünde şart veya kayıt resmi senede yani bağış sözleşmesine yazılamaz böyle bir şart tapu kütüğüne işlenemez.

Peki malını rücu şartıyla bağışlayan kimseden önce bağışı alan kimse ölmüş yani rücu şartı gerçekleşmişse mal geri nasıl döner?

Bu durumda malın geri dönmesi için herhangi bir mahkeme kararına gerek yoktur. Yapılacak olan malı rücu şartıyla bağışlayan kimsenin tapuya başvuru yaparak, mal bağışlanan kimsenin ölümünü ya veraset belgesiyle ya da nüfus kayır örneğiyle kanıtlaması yeterlidir. Tapu Müdürlüğü bu bilgiler ışığında malın geri dönüşü için akitsiz işlem belgesi düzenleyerek malı eski malik yani bağışlayana geri tescil eder.

Bir de ‘’ Mükellefiyetli Bağış’’ vardır.

Bu bağış çeşidinde kişi malı bağışlarken şart olarak bir şeyi ‘’ yapmak veya yapmamak’’ karşılığında devreder. Örneğin 5 yıl içinde sağlık ocağı yapılması şartıyla bir malı bağışlayan kişi bu süre içinde şart gerçekleşmezse mahkeme başvurarak malın geri dönüşü için dava açarak geri alabilir.

Bağış yapamayacak kişiler;

• Reşit olmayan veya doğruyu yanlışı ayıramayan kimse kanuni temsilcisi yani vasisi veya velisi ile de olsa bağış yapamaz. Velisi ile yani yaşı küçük kimseyi temsil eden babası veya annesi bile olsa küçüğün malını satabildiği halde malını bağışlayamaz.

Peki bağışı kabul yeterlilik koşulları nelerdir?

• İfade ettiğimiz üzere medeni hakları kullanma ehliyetine sahip herkes bağış kabul edebilir.
• Medeni hakları kullanma ehliyetinden mahrum kimse yani reşit olmasa bile ‘’ temyiz kudretine’’ yani iyiyi kötüyü ayırt edebiliyorsa kanuni temsilcisi babası veya annesi bağıştan men etmemiş ise yani yazılı veya sözlü olarak kararını tapuya beyan etmişse küçük veya kısıtlı bağışı kabul edebilir.

Peki baba çocuğuna taşınmaz mal bağışlayabilir mi?

Bunun için babanın yaptığı bağışın ‘’ şart veya mükellefiyet’’ içermemesi gerekiyor. Yani yapılacak bağış karşılığında bir şeyin şart koşulmaması gerekiyor. Şartlı bağış yapıyorsa işleme mahkemece atanmış bir kayyımın iştiraki gerekir.

Baba ve anne reşit olmayan çocuğu birlikte temsil eder. Tek başına babanın veya annenin çocuğu temsil etmesi mümkün değildir. Tek başına temsilin gerekçesi anne veya babadan birisinin ölmüş olması veya boşanmış ve velayetin birisine verilmiş olması gerekir.

Peki iştirak halinde mülkiyet olarak yani payları belli olmayan bir taşınmazda bağış yapılabilir mi?

• Eğer bağış iştirakin içinde olan kişilere yapılıyorsa sorun yoktur. Böyle bir bağış yapılabilir.
• Eğer bağış iştirakin dışında bir kişiye yapılacaksa bu bağış, konu taşınmazın paylı mülkiyete yani hisseli hale dönüşmedikçe bağış yapılamaz.

 MALİ YÖNÜ: 

492 sayılı harçlar kanununa göre bağış işleminde bağış harcı emlak rayiç bedeli üzerinden binde 68,31 dir. Ve bu harcı bağışı kabul eden taraftan alınır.

Ayrıca bölgesel katsayı üzerinden döner sermaye ücreti kesilir.

 Yeni bir konu ve yeni bir yazıda buluşmak dileğiyle…