İştirakin Feshi ve Paylı Mülkiyete Geçiş

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

                            İsmail ŞİMŞEK

Tapu Müdürü / Tapu Uzmanı / Gayrimenkul Değerlendirme ve Finans Uzmanı

Mirasın, murisin ölümünden sonra mirasçılara intikal etmesinin yol ve yöntemlerinin birisi de iştirak halinde mülkiyettir.

Yani mirasın paylar belli olmaksızın kendi içinde gizli pay olarak bir bütün halinde mirasçılara geçişini ifade eder. Bir nevi birden çok kişinin herhangi bir gayrimenkul üzerinde açıkça belli ve belirgin olmayan payları oranında malik olma esasına dayanır.

Bir nevi hisse oranları müşterek (paylı) mülkiyetten farklı olarak tapu kütüğünde görünmeyen gerek intikal işlemine bağlı mirasçılık belgesi üzerinden gerekse yapılan veya yapılacak tescil gerekse tapulama esnasında kadastro tespiti uygulaması kapsamında sunulan belgeler ile kendi içinde gizli paya dönüşen mülkiyet çeşididir.

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’n 701. maddedeki ifadesi ile ‘’ Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır,’’ denilmektedir.

*İştirak mülkiyetinin müşterek mülkiyet dediğimiz hisseli mülkiyetten diğer önemli farkı; müşterek mülkiyette payınızı bazı durumlara ‘’Şuf’a Hakkı’’ gibi şufa davasına hazırlıklı olmak şartıyla -dilediğiniz kişiye belki dilediğiniz bedelle olmasa bile- serbestçe satabilir serbestçe tasarruf edebilirken iştirak mülkiyette ‘’ 3.kişiler dediğimiz dışarıdan herhangi birilerine serbestçe satamaz tek başınıza istediğiniz gibi tasarruf edemezsiniz. Ancak kendi aranızda veya kendi içinizde dönen bir yapıya’’ satabilirsiniz.

*Müşterek mülkiyette dışarıdan herhangi bir kişiye bir pay devrinde diğer hissedarların ‘’ Şuf’a Hakkı’’ kullanmaları olası iken iştirak mülkiyette dışarıya zorunlu olarak bir hak devri olamayacağı için bu hakkın kullanılması mümkün değildir.

*Bu türlü bir mülkiyette aksine bir hüküm olmadıkça maliklerin taşınmaz üzerindeki tasarruf yetkileri ancak ‘’ oy birliği’’ ile alınabilir. Bu tür bir mülkiyet çeşidi devam ettiği sürece taşınmazın diğer paydaşlarının payı veya payları veya diğer iştirak payları arasında veya dışarıdan 3.kişilere’’satış, bağış, trampa, vs.’’ gibi tasarruf sağlayıcı işlemler yapılması mümkün değildir.

*İştirak Mülkiyetinde tüm ortakların birlikte hareket ederek dışarıdan 3.bir kişiye ‘’ SATIŞ VAADİ’’ yapması olağan iken ortakların herhangi birinin tek başına dışarıdan herhangi bir kişi ile böyle bir vaad de bulunması ileride çözülmesi ve hisseye dönüşmesi mümkün olan veya olacak bir pay için 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 12.ve 27.maddeleri kapsamında mümkündür.

*Yine 6098 sayılı TBK’nun 857.maddesi kapsamında elbirliği ortaklığına sahip kişiler elbirliğinin tamamı üzerinde maliklerin tamamına sair ‘’ İPOTEK’’ yapılabilirken, payı belirlenmemiş bir ortağın gizli payı ipoteğe dahil edilemez.

Peki iştirak halinde mülkiyeti ortadan kaldırarak müşterek yani hisseli mülkiyete geçerek yapacağımız her türlü tasarrufun önünü açacak yöntemlerden birisi de ‘’ İŞTİRAKIN FESHİ’’ dir.

İştiraki ortadan kaldıran birçok yöntem vardır ancak mevcut taşınmazı muhafaza ederek yani bir başkasına bir bütün olarak devretmeden kendi uhdesinde tutarak fesih için 3 yol ve yöntem vardır.  Bunlar;

1-İştiraka dahil hak sahiplerinin tapu müdürlüğüne başvuruları ile,

Bu durumda taşınmaz (arsa, konut) gibi imar mevzuatına uygun ise veya yapılı taşınmaz olarak tescilli ise tüm iştirak sahiplerinin bir araya gelerek veya vekaletle yetki bulunması şartıyla,

2- Mahkeme Kararıyla,

Hisseli mülkiyete geçiş için iştirake dahil ortakların anlaşamaması bunun 6098 sayılı TBK’nun 644. maddesi kapsamında ‘’ Paylı Mülkiyete Çevirme Davası’’ açılması ile,

Bu durumda diğer ortaklar itiraz etmemiş olması veya itiraz etmiş ancak itirazı haklı kılacak bir gerekçe sunamamışsa ayrıca paylaşma davası açılmamışsa,

3- Tebligat ile,

7201 sayılı tebligat kanunu kapsamında iştirak ortaklarından herhangi birisinin veya birden fazla kişinin başvuranlar dışındaki diğer iştirak ortaklarına ‘’ TEBLİGAT’’ yapılmak suretiyle ve bu tebligata ortaklardan herhangi birisinin tebligatın kendisine tebliğinden itibaren ‘’ 30 gün’’ içindeki itiraz etmemesi veya bu süre içinde mirasçılardan herhangi birisinin mahkemeye paylaşma davası açmaması durumunda iştirak tapu müdürlüğü tarafından müşterek mülkiyete dönüştürülür.

İştirak ortaklarından birisinin 30 gün içinde itirazı halinde Tapu Müdürlükleri iştirak mülkiyetli payı, paylı mülkiyete dönüştürmesi mümkün değildir. İtiraz edilmemesi halinde başvuru sahibi ve sahiplerinin istemiyle iştirak bozularak müşterek yani hisseli mülkiyete geçiş yapılır ve hisseler oranında tapu kütüğüne tescili yapılır. Böylece mirasçıların hisselerini dilediği gibi tasarruf etmesinin yani satmasının, ipotek etmesinin vb.gibi tapu işlemlerinin de önü açılmış olur.

Yeni bir konu yeni bir yazıda buluşmak dileğiyle…