Tapu Müdürü / Tapu ve Gayrimenkul Uzmanı
Tapu işlemleri içerisinde en fazla kafa karıştıran sözleşmelerin başında gelmektedir.
Tapu işlemi uygulamalarındaki adıyla ‘’ Ölünceye Kadar Bakma Akdi’’ olarak bilinir.
Ölüme bağlı tasarruf sözleşmelerinden birisi olarak kişiye sıkı sıkı bağlı bir sözleşme olup Türk Borçlar Kanunu’nun 611.maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; Bir taşınmaz malın mülkiyetinin devri karşılığında taşınmazı devir alanın, taşınmazın sahibine veya onun belirleyeceği 3.bir kişiye ölünceye kadar bakmak, görüp gözetmek karşılığında bu sorumluluğu taahhüt etmesi yani üstlenmesidir.
Bu tür sözleşmeler Tapu Müdürlüklerinde tapu sahibi veya göstereceği kişi ile bakacak olanın iki şahit huzurunda şahitlerinde imzası alınması kaydıyla birlikte resmi senede imza attıkları sözleşme şeklinde düzenlenir.
Bu tür sözleşmeler çok sıklıkla rastlanmasa bile ayrıca noterde ve Sulh Hukuk Hâkimi huzurunda da yapılabilir. Eğer noter veya Sulh Hukuk Hâkimi huzurunda yapılmışsa bu yapılan sözleşmenin bakım alacaklısı veya borçlusu tarafından Tapu Müdürlüklerine ibrazı halinde tescil istem belgesi düzenlenerek tapuya tescil edilir.
Bu tip koşullu devir sözleşmeleri ana baba ve çocuklar, karı koca arasında veya bunlar ile 3.kişiler arasında düzenlenmesinde bir sakınca yoktur.
Ölünceye Kadar Bakılmak Şartıyla Tapu Devrinde; tapu devri yapanın, taşınmazını garanti altına almak için işlem anında veya tapuda imzasını atmasından itibaren ‘’ 3 ay ‘’ içinde ‘’ kanuni ipotek’’ tesis etmek hakkı da vardır.
Ölünceye Kadar Bakmak Şartıyla Tapu Devrinde;
*Bu tür tapu devri sözleşmelerinde, bakılacak olanın hayatı boyunca değil de ‘’ belirli bir süre’’ ile sınırlı olacak şekilde örneğin 10 yıl süreyle bakmak şartıyla tapu devri istenirse bu Borçlar Kanunu 611.maddeye aykırı olduğu için böyle bir sözleşme düzenlenemez.
*Ayrıca bakılacak olanın yaşam süresi boyunca tüm ihtiyaçlarını değil de ‘’ bir kısım’’ ihtiyaçlarını karşılamak şartıyla böyle bir sözleşme düzenlenmesi talep edilirse böyle bir sözleşme borçlar kanunu 611.maddeye muhalefet ettiği için böyle bir sözleşme düzenlenemez.
*Yine bir istisna olarak bakılmak görüp gözetilmek ihtiyaçların karşılanması insana has bir özellik olduğu için bakılacak olan bakım alacaklısı gerçek kişi olmak zorundadır. Ancak bakım borçlusu ‘’ Tüzel Kişiler’’ yani bir şirket, vakıf, dernek, vs. olabilir. Yani bir tapu sahibinin taşınmazı, ihtiyaçlarının karşılanması karşılığında bir şirkete veya vakıf, derneğe devredilebilir.
*Yine bir istisna olarak bakılacak olan tapu sahibi kişi bakılmak karşılığında taşınmaz malı ile birlikte ‘’ taşınır malını’’ resmi senet sözleşmesine yazdırmak suretiyle devredebilir. Örneğin, bir tarlası veya evi ile birlikte evinin önündeki traktörünü devredebilir.
*Yine özel bir istisna bakılmak karşılığında kendisine bakılacak olanın tapusu değil de ‘’bir başkasının tapusunun devri’’ karşılığında ölünceye kadar bakmak şartıyla tapu devri sözleşmesi düzenlenebilir. Bu durumda tapuda imza için; bakılacak olan kişi, bakacak olan kişi ve tapusunu bakılmak karşılığında bakacak olana devredecek 3.kişi yani bir başkası üç imza ile tapu memurunun düzenleyeceği sözleşmeye yani resmi senede imza atacaklardır.
*Bakılma karşılığında tapusunu devredecek kişi taşınmazın mülkiyetini değil de kullanım hakkını ‘’intifa hakkını’’ devrederek de tapuda bakma sözleşmesi yapabilir.
* Tapuda bakılma karşılığında bakacak olana devri yapılan arsa, tarla, ev bakacak olan kişi tarafından dilediği zaman tapuyu kendisine devredenden izin almadan başkalarına satış, bağış, vs. yapılabilir. Bir sakınca yoktur.
* Ölünceye Kadar bakmak Şartıyla hisseli bir tapu devri yapılması durumunda diğer hissedarlar tarafından ‘’ hisseli satışlarda’’ kullanılan ‘’ kanuni şufa hakkı’’ bu tür tapu devirlerinde kullanılamaz.
* ÖZEL DURUMLAR:
Örneğin, noterde Ölünceye Kadar Bakma Akdi Sözleşmesi düzenlenmiş. Ancak tapuya tescil ettirmeden bakım alacaklısı yani kendisine bakılacak olan ölmüş. Bu durumda noterde yapılan sözleşme geçerli mi değil mi?
Bu durum nadiren de olsa Tapu Müdürlüklerinin ciddi anlamda başını ağrıtmaktadır. Bu durumda iki şeye bakılmalıdır.
Birincisi bakılmak karşılığında önceden sözleşme yapılmış ancak tapu henüz tescil edilmeden kendisine bakılacak olan kişi ölmüş ve mirasçıları hemen intikal işlemini tapuda yaptırmışlar ise bu sözleşmenin tapuya tescili intikali yapılan mirasçıların tapuda imzası yani muvafakati ile yapılabilir. Eğer mirasçılar imzaya yanaşmaz ise bakacak olan tarafın mahkemeye dava açması ile sonuç alınabilir.
İkincisi kendisine bakılmak karşılığında tapusunu devredecek kişi ölmüş ancak mirasçılar henüz tapuda mirasın intikalini gerçekleştirmemişler ise bu durumda eğer tapusunu devretmek karşılığında kendisine bakılacak olan noterde yaptığı bakma karşılığındaki sözleşme ile bakacak olana veya herhangi bir başkasına sözleşmeyi tescil yetkisi vermiş ise yetkili kişi tarafından sözleşme ile ölen kişinin tapu devri yapılabilir. Eğer mirasçılar intikal yaptırmamış olsa bile eğer tescil için bakacak olana veya bir başkasına yetki verilmemişse bakacak olan kişi yine mahkemeye dava açması gerekir.
Sonuç olarak Ölünceye Kadar Bakmak Şartıyla kendisine bakılacak olan tarafından bakacak olana tapu devri gerçekleştikten sonra eğer bakacak olan kişi veya kişiler tapu devri yapan kişiye bakmazlar, ihtiyaçlarını karşılamazlar ise tapusunu devreden kişi bunu şahitler veya fiziksel olarak ispat etmek suretiyle ‘’ taşınmazını geri almak’’ için mahkemelere dava açıp tapusunu geri alabilir. Bu durumda Tapu Müdürlüklerine kesinleşmiş mahkeme kararı ibraz edilerek tashih harcı alınmak suretiyle eski sahibi adına tescil edilir.
TAPUDA İSTENEN BELGELER:
*Öncelikle TKGM sisteminden web başvuru açılmalı
*Harç tahsili için belediyeden rayiç bedel yazısı
*Kimlik asılları
*Temyiz gücüne haiz iki tanık
MALİ YÖNÜ:
*Satış işlemlerinde olduğu gibi rayiç bedel veya üzerinden hesaplanan bakım borçlusu ve bakım alacaklısından ayrı ayrı binde 20 yani binde 40 veya yüzde 2+2 tapu harcı.
*Yöresel katsayıya göre döner sermaye ücreti.
İKİNCİ KONUTU ALIRKEN İKİ KEZ DÜŞÜNÜN!
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.